Ζούμε σε μια εποχή ραγδαίων αλλαγών. Η τεχνητή νοημοσύνη (AI) δεν είναι πλέον ένα αφηρημένο σενάριο του μέλλοντος· είναι ήδη εδώ και επηρεάζει όλο και περισσότερο την καθημερινότητά μας, τις επιχειρήσεις και –φυσικά– την αγορά εργασίας. Ένα ερώτημα που ακούμε συχνά, ειδικά από νέους ανθρώπους που τώρα ξεκινούν τη σταδιοδρομία τους, είναι: “Ποιες εργασίες κινδυνεύουν να εξαφανιστούν λόγω της τεχνητής νοημοσύνης;”
Ας είμαστε ειλικρινείς: η AI δεν πρόκειται να “καταστρέψει” όλες τις δουλειές. Ωστόσο, ήδη παρατηρούμε ότι θέσεις εργασίας που βασίζονται σε επαναλαμβανόμενα, προβλέψιμα καθήκοντα αντικαθίστανται ή μετασχηματίζονται. Για παράδειγμα, στον τομέα της λογιστικής, αυτοματοποιημένα προγράμματα είναι πλέον ικανά να καταχωρούν τιμολόγια, να παρακολουθούν εισπράξεις και να ετοιμάζουν οικονομικές αναφορές με ταχύτητα και ακρίβεια που δύσκολα μπορεί να συναγωνιστεί ένας άνθρωπος.
Μία άλλη ερώτηση που τίθεται φυσιολογικά είναι: “Μπορώ να προστατεύσω την καριέρα μου απέναντι σε αυτές τις αλλαγές;”
Η απάντηση είναι θετική, αλλά απαιτεί διαρκή εξέλιξη. Όσο περισσότερη δημιουργικότητα, κριτική σκέψη και συναισθηματική νοημοσύνη (emotional intelligence) απαιτεί μια εργασία, τόσο πιο δύσκολα μπορεί να αντικατασταθεί από μηχανές. Ως σύμβουλος που συνεργάζομαι καθημερινά με νέους επαγγελματίες, βλέπω ότι εκείνοι που επενδύουν σε δεξιότητες όπως η επίλυση σύνθετων προβλημάτων, η ηγεσία ομάδων και η κατανόηση των ανθρώπινων αναγκών ξεχωρίζουν.
Αναρωτηθήκατε άραγε: “Κινδυνεύουν μόνο οι χαμηλής ειδίκευσης εργασίες;”
Η πραγματικότητα είναι πιο σύνθετη. Ενώ πράγματι εργασίες όπως ταμίες, τηλεφωνικοί εκπρόσωποι ή εργαζόμενοι σε γραμμές παραγωγής ήδη αυτοματοποιούνται σε μεγάλο βαθμό, βλέπουμε και πιο σύνθετα επαγγέλματα να επηρεάζονται. Δικηγορικά γραφεία χρησιμοποιούν πλέον λογισμικό για να αναλύουν νομικά κείμενα, ενώ στον τομέα της ιατρικής, τεχνολογίες διάγνωσης με τεχνητή νοημοσύνη μπορούν να εντοπίζουν ασθένειες σε πρώιμα στάδια, με μεγαλύτερη ακρίβεια από το ανθρώπινο μάτι.
Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε ότι δεν πρόκειται μόνο για “αντικατάσταση”, αλλά και για επαναπροσδιορισμό των ρόλων. Ο επαγγελματίας του μέλλοντος δεν θα “αντικατασταθεί” τόσο, όσο θα κληθεί να συνεργαστεί με την τεχνητή νοημοσύνη. Εκείνοι που βλέπουν την τεχνολογία ως εργαλείο και όχι ως απειλή θα είναι αυτοί που θα διαμορφώσουν τους νέους κανόνες.
Κλείνοντας, θα ήθελα να αφήσω και μία πιο προσωπική σκέψη. Η τεχνητή νοημοσύνη δεν ήρθε για να μας αφανίσει, αλλά για να μας δώσει νέες δυνατότητες — αρκεί να είμαστε έτοιμοι να τις αναγνωρίσουμε και να τις αξιοποιήσουμε.
Ας δούμε, λοιπόν, τη νέα εποχή όχι με φόβο, αλλά με προετοιμασία και όραμα.
